Nusaybin Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğütarafından 29.05.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Belediye Kent Müzesi (Karkas Hariç) İnşaatı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Dara Yıldırım’ın 03.07.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.07.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.07.2012 tarih ve 24910 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.07.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

            Başvuruya ilişkin olarak 2012/2682 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle: teklif dosyasında sunmuş oldukları 12.01.2012 tarihli oda sicil kayıt belgesinin üzerinde "Üç ay geçerlidir" ibaresi bulunduğu, bu nedenle idarece belgenin “yok hükmünde” olduğu nitelendirmesi yapılarak, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, İdari Şartnamenin 7.1 inci maddesinin (a) bendine göre, gerçek kişilerce sunulan ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin geçerli kabul edilmesi gerektiği, söz konusu belgede yer alan "Üç ay geçerlidir" şeklindeki matbu açıklamanın, Ticaret ve Sanayi Odaları tarafından üye kaydının devamlılığını ve bilgilerin güncelliğini sağlamak amacıyla konulduğu, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.6.1 inci maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin idarece tamamlatılması gerektiğiiddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

            Nusaybin Belediye Başkanlığı tarafından anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapılan “Kent Müzesi (Karkas Hariç) İnşaatı Yapım İşi” ihalesine 4 isteklinin katıldığı, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucu, 3 istekliye ait teklifinin geçerli kabul edildiği, Dara Yıldırım’a ait teklifin sunmuş olduğu oda kayıt belgesinin geçerlilik süresi sona erdiği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin teklifleri geçerli kabul edilen diğer 3 istekli arasında en düşük fiyatı teklif eden istekli üzerinde bırakıldığı görülmüştür. Başvuru sahibince değerlendirme dışı bırakılması yönünde tesis edilen idari işlemin mevzuata uygun olmadığı iddia edilmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10 uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

1)İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38 inci maddesinde ise “İhalelerde aday veya isteklilerden;

a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da esnaf ve sânatkar odasından veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,

b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,

…

istenilmesi zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye esas İdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7 inci maddesinde de yukarıya aktarılan kanun ve yönetmelik hükümleri doğrultusunda “İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sânatkar odası veya ilgili meslek odası belgesi;

1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da esnaf ve sânatkar odasından veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge” düzenlemesine yer verilmiştir.

            Başvuru sahibi tarafından teklif dosyasında, Nusaybin Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 12.01.2012 tarihinde Dara Yıldırım adına düzenlenen oda sicil kayıt suretinin sunulduğu, söz konusu belge üzerinde “İşbu sicil üç ay için geçerlidir.” ibaresinin yer aldığı, idarece ihale tarihi itibariyle belgenin geçerlilik süresinin dolduğundan bahisle, Dara Yıldırım’a ait teklifin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

            Yukarıya aktarılan mevzuat hükümleri yorumlandığında, kamu ihalelerinde sunulması istenilen oda kayıt belgesinin güncelliğinin, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yıl olarak sınırlandırıldığı, şikâyete konu ihalenin ilan tarihinin 15.05.2012, ihale tarihinin 29.05.2012 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ihaleye teklif sunan gerçek kişi tarafından mesleki faaliyetini sürdürdüğünü belgelemek üzere, 2012 yılı içerisinde alınmış odaya kayıt belgesinin sunulmasının yeterli olduğu anlaşılmıştır.

            Başvuru sahibi tarafından sunulan belgenin düzenlenme tarihi 12.01.2012’dir. Söz konusu oda sicil kayıt belgesi üzerine ilgili oda tarafından “İşbu sicil üç ay için geçerlidir.” kaydı düşülmüştür. Ancak anılan kaydın, ihaleye teklif sunan isteklinin belge düzenleme tarihinden 3 ay sonra oda kaydını sildirdiği veya ticareti terk ettiği şeklinde anlaşılması mümkün değildir. Ayrıca, http://www.ticaretsicil.gov.tr internet adresinden sorgulama yapılarak, Dara Yıldırım’ın mesleki faaliyetinin sona erdiğine ilişkin bir terkin ilanı olmadığı da tespit edilmiştir. Kamu ihale mevzuatı açısından sunulan belgenin ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış olması yeterli olup, son üç ay içinde alınmış bir belge sunulması gerektiğine yönelik bir düzenleme mevcut değildir. Dolayısıyla, değerlendirmenin belgenin düzenlenme tarihine göre yapılması gerekmektedir.

            Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından idareye verilen 07.06.2012 tarihli dilekçe ile teklif dosyasında sunmuş oldukları oda kayıt belgesinde yer alan, belgenin üç ay geçerli olduğuna dair ibarenin, belgede bulunması gereken asli unsurlardan olmadığı, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.6.1 inci maddesinin b bendinde yer alan “Aday ve isteklilerce sunulan ve başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler idarelerce tamamlatılacaktır.” açıklaması uyarınca, idarece bilgi tamamlatma yoluna gidilmesi gerektiği ifade edilmiş ve dilekçe ekinde Nusaybin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığınca 24.05.2012 tarihinde düzenlenmiş ve “İşbu sicil bir yıl için geçerlidir” ibaresini taşıyan bir oda sicil kayıt suretinin sunulduğu, ancak idarece tekliflerin değerlendirilmesi aşaması tamamlandıktan sonra, belge değiştirme veya yeni belge kabul etme gibi bir bir işlem yapılamayacağından bahisle talebin reddedildiği görülmüştür.

             Tüm bu tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibi tarafından teklif dosyasında, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve ihaleye ait İdari Şartnamede yer alan düzenlemelere uygun olacak şekilde, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış oda kayıt belgesinin sunulduğu, oda kayıt belgesi üzerine, üç ay geçerli olduğuna dair bir kayıt düşülmüşse de, geçerlilik süresine ilişkin kaydın belgenin zorunlu ve asli bir unsuru olmadığı, nitekim başvuru sahibi tarafından bilgi tamamlatma yoluna gidilmesine yönelik taleple birlikte idareye sunulan oda sicil kayıt suretine, ilgili oda tarafından bir yıl geçerli olduğuna ilişkin bir ifade eklendiği, dolayısıyla isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü gösteren belgenin 3 aylık dönemler halinde düzenlenme zorunluluğunun bulunmadığı, düzenlenme tarihini ihtiva eden uyuşmazlığa konu belgenin, salt geçerlilik süresine ilişkin konulan kayıt nedeniyle yok hükmünde sayılamayacağı sonucuna varıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülerek, Dara Yıldırım’a ait teklifin değerlendirmeye alınması gerektiği anlaşılmıştır.

            Sonuç olarak yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Dara Yıldırım’a ait teklifin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere:

Anılan Kanun’un 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.