Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarenin iptal kararının mevzuata uygun olmadığı, gerekçe olarak gösterilen BSK 2012 programının onay tarihi ve iptal tarihi arasındaki sürenin ne olduğunun bilinemediği, iptal gerekçesinin keyfi olduğu ve iptal kararının iptal edilerek ihalenin üzerlerine bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

16.04.2012 tarihli ihale komisyon kararının incelenmesi neticesinde, şikâyete konu ihaleye 26 isteklinin katıldığı, yapılan yeterlik değerlendirilmesi sonucunda 21 isteklinin teklifinin geçerli bulunduğu, yaklaşık maliyet ve geçerli teklif bedelleri göz önünde bulundurularak hesaplanan sınır değerin altında teklif bedeli sunan Cacimler Ltd. Şti.+RSM Ltd. Şti. ortak girişimi ve Mahmut Köroğlu Ltd. Şti.’nden teklif bileşenlerine ilişkin açıklamanın istenildiği, süresi içerisinde iki isteklinin de herhangi bir açıklama sunmadıklarından dolayı tekliflerinin reddedildiği tespit edilmiş olup, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak başvuru sahibi olan Mirhan Ltd. Şti.’nin belirlendiği anlaşılmıştır. Anılan kararın aynı tarihte ihale yetkilisi tarafından onaylandığı görülmüş olup, 17.04.2012 tarihli yazı ile isteklilere mevcut ihale kararının gönderildiği anlaşılmıştır.

Ancak, 11.05.2012 tarihinde bir ihale komisyon kararı daha alınmış olup, söz konusu karar içerisinde“Van-Muradiye Ayrm.D.Y.(Dap) Yollarına (Karahan Kavşağı Ve Bağlantı Yolları)Toprak İşleri, Sanat Yapıları Ve Üstyapı (Pmat,Pmt,Bitümlü Temel,Binder Ve Aşınma Tabakası) Yapılması Yapım İşi İhalesinin Van-Muradiye Ayr. Devlet Yolunun tamamının 2012 Yılı BSK programına girmesi nedeniyle işin nitelik ve miktarı değiştiğinden dolayı iptal edilmiştir” ifadesine yer verildiği ve anılan kararın aynı tarihte ihale yetkilisi tarafından onaylandığı anlaşılmıştır. Söz konusu kararın aynı tarihte isteklilere iadeli taahhütlü olarak postaya verildiği anlaşılmıştır.

İhalenin iptal kararından önce 30.04.2012 tarihinde EZK Ltd. Şti. tarafından şikâyet başvurusunda bulunulduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin iptal kararının kendisine tebliğini izleyen 5 gün içerisinde Kuruma doğrudan başvuruda bulunduğu ve başvurunun iptale yönelik başvuru olarak ele alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası içerisinde, ihalenin iptali gerekçesine dayanak teşkil eden belgelerin bulunmadığı tespit edilmiş olup, 25.05.2012 tarih ve 1554 sayılı yazımızla 2012 yılı BSK programının ihale konusu işi kapsadığına, 2012 yılı BSK programının ne zaman onaylandığına ve söz konusu onaylı programın hangi tarihte idareye tebliğ edildiğine ilişkin bilgi ve belgeler talep edilmiştir.

İdarenin anılan yazıya ilişkin hazırlamış olduğu 31.05.2012 tarih ve 17387 sayılı yazısı ve ekinde yer alan belgeler incelendiğinde, Van-Muradiye Devlet Yolu (DAP) 70 km olduğu, bu 70 km lik ilk kısmın 25 km lik, kısmının 2010 ve 2011 yıllarında ihale edildiği, kalan 45 km lik kısmın 2012 yılı içerisinde ihale edileceği, şikâyete konu ihalenin 3 km den oluştuğu, 45 km lik kısmın BSK’sı için tek bir ihale yapılmasına karar verildiği, mevcut Karahan Kavşağında geçişin köprülü kavşak ile geçilmesine karar verildiği, sonuç olarak ihalenin nitelik ve miktarının değiştiğinin belirtildiği, ayrıca yazı ekine 2012 BSK Yılı Yatırım programının eklendiği tespit edilmiştir.

2012 yılı BSK programına ilişkin yazının Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım tarafından 15.02.2012 tarihinde onaylandığı tespit edilmiş olup, anılan program içerisinde Van Muradiye Ayr. D. Yolu (DAP) 70 km kısmının bulunduğu da tespit edilmiştir.

Şikâyete konu ihalenin ihale yetkilisi tarafından onaylandığı tarihin 07.02.2012 olduğu, ihale ilanının 15.02.2012 tarihinde yayınlandığı ve ihale tarihinin 12.03.2012 olduğu ve ihalenin teklif değerlendirilmesi yapılarak sonuçlandırıldıktan sonra  11.05.2012 tarihinde iptal edildiği hususları göz  önünde bulundurulduğunda, 15.02.2012 tarihli Bakan onaylı yazının hangi tarihte idareye tebliğ edildiği durumu önem kazanmıştır.

08.06.2012 tarih ve 1703-10743 sayılı yazımızla,  15.02.2012 tarihinde Bakan tarafından onaylanan yazının, hangi tarihte ulaştığının belirtilmediği, yazının hangi tarihte tebliğ edildiğine ilişkin bilgi ve belgeler,  şikâyete konu ihalenin tarihinin 12.03.2012 olduğu göz önünde bulundurulduğunda ve ihale tarihinden önce yazının tarafınıza ulaştığı varsayıldığında, hangi gerekçe ile ihalenin teklifler alınmadan ve değerlendirilmeden 11.05.2012 tarihine kadar iptal edilmediğine ilişkin bilgi ve belgeler, Van-Muradiye Ayr. D. Yolunun (DAP), 45 km lik kısmının birlikte ihale edileceğine dair açık bir ifadenin yer almadığı, 45 km lik kısmın birlikte ihale edileceğine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler, anılan 45 km lik kısmının, iptal edilen ihaleye konu işin 3 km lik kısmını kapsadığını gösteren teknik dokümanlar talep edilmiştir.

İdarenin 21.06.2012 tarih ve 19350 sayılı yazısı incelendiğinde, 15.02.2012 tarihli 2012 yılı BSK programının 06.03.2012 tarihinde Bölge Müdürlüklerine ulaştığı, başlangıçta mevcut 3-4 km nin bitümlü sıcak karışım olarak yapılıp aynı yıl içerisinde bitirilmesinin hedeflendiği, ancak daha sonra 2011 yılında Van ili ve Erciş ilçesinde meydana gelen depremlerden sonra oluşan trafik yükü ve ağır kış şartlarından dolayı Van-Muradiye yolunun sürekli güvenilir şekilde trafik akışının sağlanması ve de mevcut kesimin 2012 Yatırım programında da bulunmasından dolayı yolun Muradiye Ayrımına Kadar kalan kısmının tamamının bir bütün halde ihale edilmesine karar verildiği, 45 km lik kısmın yıl içinde ihale edileceği, keşif çalışmaları tamamlandıktan sonra ilgili belgeler hazırlanarak ihaleye çıkılacağının belirtildiği anlaşılmıştır.

Söz konusu yazı ekinde yer alan belgelerde, şikayete konu ihalenin 45 km lik yol içerisinde yer aldığı belirtilmiş olup, anılan 45 km lik yolun tek seferde ihaleye çıkarılmasını zorunlu tutan resmi bir belge ve yazının tebliğ tarihi olan 06.03.2012 tarihinden 11.05.2012 tarihine kadarki süreçte teklifler alınmadan, teklifler değerlendirilip sonuçlandırılmadan neden iptal kararı verilmediğine yönelik net bilgi ve belgenin yazı içerisinde yer almadığı anlaşılmıştır.

28.06.2012 tarih ve 1932 sayılı yazımızla, 11.05.2012 tarihine kadarki süreçte ihalenin neden teklifler alınmadan ve değerlendirme tamamlanmadan iptal edildiğine ilişkin geçerli bir bilgi ve belge, ile 45 km lik yolun tek seferde ihale edileceğine ilişkin resmi belgenin yazı içerisinde yer almadığı belirtilmiş olup, söz konusu bilgi ve belgeler talep edilmiştir.

İdarenin 02.07.2012 tarih ve 21826 sayılı yazısı incelendiğinde, Van-Muradiye Devlet Yolunun 70 km olduğu, yola ait harcama kalemleri tek tek incelenerek hesaplamaların yapıldığı, yaklaşık maliyet hesabının çıkarıldığı, Karayolları Genel Müdürlüğüne Yolun 49,5 km olarak ihale edilebilmesi için yıllara sari ihale yetkisi verilmesi için yazı yazıldığı, ihalenin en kısa süre içerisinde İhale Genel Müdürlüğü veya Bölge Müdürlüğünce en kısa süre içinde yapılacağının belirtildiği anlaşılmış olup, yazı ekinde söz konusu yazının bir örneğine yer verildiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 40 ıncı maddesinde; “İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.”hükmü yer almaktadır.

Söz konusu Kanun maddesinde ihale yetkilisinin ihale kararını izleyen en geç 5 iş günü içinde ihale kararını onaylayacağı veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal edeceğinin belirtildiği, ihale kararının 16.04.2012 tarihinde alınarak en avantajlı teklif sahibi olarak başvuru sahibinin belirlendiği, aynı tarihte ihaleye yetkilisi tarafından onaylandığı, ancak tekrar ihale komisyonunca 11.05.2012 tarihte bir karar alınarak ihalenin iptaline karar verildiği, söz konusu kararında ihale yetkilisi tarafından aynı tarihte onaylandığı anlaşılmıştır.

İhale yetkilisinin iptal kararına gerekçe olarak 2012 Yılı BSK programının ve söz konusu programda 45 km lik yolun birlikte ihale edilmesi gerektiğinin belirtildiği hususları belirlenmiş olup, idare ile yapılan yazışmalar sonucunda söz konusu programda 45 km lik yolun tek seferde ihale edilmesini zorunlu kılan bir bilgi veya anılan durumu zorunlu tutacak herhangi bir resmi belge idare tarafından gönderilen belgeler arasında yer almamaktadır.

İdareye iki kez yazı ile sorulmasına karşın, yazının tebliğ tarihi olan 06.03.2012 tarihinden 11.05.2012 tarihine kadar neden teklifler alınmadan ve ihale sonuçlandırılmadan iptal edilmediğine ilişkin bir bilgi idarenin cevabi yazıları içerisinde yer almamaktadır.

İhale yetkilisinin ihaleyi mevzuata uygun gerekçesini belirtmek suretiyle iptal edebileceği, ancak bu yetkinin Kanunun 5 inci maddesinde yer alan ilkelerle sınırlandırıldığı hususu birlikte değerlendirildiğinde, ihale iptal tarihinde geçerli olan mevzuata uygun iptal gerekçesinin tespiti uyuşmazlığın çözümünde önem arz etmektedir.

İhale işlem dosyası ve idare ile yapılan yazışmalar sonucunda Kuruma gönderilen bilgi ve belgelerin inceleme neticesinde, 11.05.2012 tarihinde ihalenin iptal gerekçesine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler bulunmaması, yazılarda belirtilen gerekçeleri destekleyen resmi bilgi ve belgelerin yer almaması hususları birlikte değerlendirildiğinde idarenin gerekçesini belgelendiremediği kanaatine varıldığından, idare tarafından verilen iptal kararının gerekçesi mevzuata uygun bulunmamıştır.

İdarenin belgelere dayanmayan gerekçesi ile şikayete konu ihaleyi 11.05.2012 tarihinde iptal etmesi mevzuata uygun bulunmadığından, anılan iptal kararının iptal edilmesinin uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

İdarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline,

Esasta

Oybirliği, gerekçede oy çokluğu ile karar verildi.

EK GEREKÇE

İncelemeye konu ihalede;ihale yetkilisinin iptal kararına gerekçe olarak 2012 Yılı BSK programının ve söz konusu programda 45 km’lik yolun birlikte ihale edilmesi gerektiğinin belirtildiği hususları belirlenmiş olup, idare ile yapılan yazışmalar sonucunda söz konusu programda 45 km’lik yolun tek seferde ihale edilmesini zorunlu kılan bir bilgi veya anılan durumu zorunlu tutacak herhangi bir resmi belge idare tarafından gönderilen belgeler arasında yer almamaktadır.

İdareye iki kez yazı ile sorulmasına karşın, yazının tebliğ tarihi olan 06.03.2012 tarihinden 11.05.2012 tarihine kadar, neden teklifler alınmadan ve ihale sonuçlandırılmadan iptal edilmediğine ilişkin, bir bilgi idarenin cevabi yazıları içerisinde yer almamaktadır.

İhale yetkilisinin ihaleyi mevzuata uygun gerekçesini belirtmek suretiyle iptal edebileceği, ancak bu yetkinin 4734 sayılı Kanunun 5. maddesinde yer alan ilkelerle sınırlandırıldığı hususu birlikte değerlendirildiğinde, ihale iptal tarihinde geçerli olan mevzuata uygun iptal gerekçesinin tespiti uyuşmazlığın çözümünde önem arz etmektedir.

Bu itibarla, ihale yetkilisinin iptal kararına gerekçe olarak gösterdiği BSK 2012 yılı programının, tebliğ tarihi olan 06.03.2012 tarihinden 11.05.2012 tarihine kadarki süreçte, ihalenin neden iptal edilmediğine ilişkin gerekli araştırma ve soruşturma yapılmak üzere, konunun Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bildirilmesi hususunun da anılan Kurul kararı gerekçeleri arasında yer alması gerektiği yönündeki düşüncemle, karara katılıyorum.

Erkan DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi