Yabancı Mahkemede Türk Hukuku'nun Yanlış Uygulandığını İleri Sürmeyen Davalı Tanıma Aşamasında da Bu İddiayı İleri Süremez.
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/16684
K. 2008/16665
T. 4.12.2008
• KAMU DÜZENİNİN İHLALİ ( Türk Hukuk Düzeninin Temelini Teşkil Eden ve Kendisinden Vazgeçilmeyecek Değerlerin İhlal Edilmesi Halinde İhlal Edildiğinden Söz Edilebileceği )
• YABANCI UNSURLU DAVALAR ( Yabancı Mahkemede Türk Hukuku'nun Yanlış Uygulandığını İleri Sürmeyen Davalı Tanıma Aşamasında da Bu İddiayı İleri Süremeyeceği )
• TANIMA / TENFİZ ( Yabancı Mahkemede Türk Hukuku'nun Yanlış Uygulandığını İleri Sürmeyen Davalı Tanıma Aşamasında da Bu İddiayı İleri Süremeyeceği )
ÖZET : Türk hukuk düzeninin temelini teşkil eden ve kendisinden vazgeçilmeyecek değerlerin ihlal edilmesi halinde kamu düzeninin ihlal edildiğinden söz edilebilir.
Yabancı mahkemede Türk Hukuku'nun yanlış uygulandığını ileri sürmeyen davalı tanıma aşamasında da bu iddiayı ileri süremez.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı ( koca ); İsviçre Schafthacsan Kanton Mahkemesi'nden almış olduğu boşanma ve boşanmanın mali sonuçlarına ilişkin kararının tanınmasını istemiştir.
Karar tarihinden sonra 12.12.2007 günü 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir.
Mahkeme; tarafların müşterek milli hukukları olan Türk Hukuku'nun uygulanmamasının kamu düzenine açıkça aykırı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Toplanan delillerden tarafların hem Türk, hem de İsviçre vatandaşı oldukları anlaşılmaktadır. Boşanma veya ayrılık sebepleri ve hükümleri eşlerin müşterek milli hukukuna tabidir. Tarafların ayrı vatandaşlıkta olmaları halinde müşterek mutad mesken hukuku bulunmadığı takdirde Türk Hukuku uygulanır. ( 5718 sk. md. 14/1 ) Tanımada, yabancı mahkeme ilamının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi için yabancı ilamın tenfiz şartları taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Tanımada 54. maddenin birinci fıkrasının ( a ) bendi uygulanmaz. ( 5781 sk. md. 58/1 ) Mahkemece ilamın kısmen veya tamamen tenfizine veya istemin reddine karar verilebilir. ( 5718 sk. md. 56 )
Yabancı mahkemenin Türk Hukuku'nun uygulanmaması veya yanlış uygulanması başlı başına kamu düzenine açıkça aykırılık oluşturmaz ve tanımaya da engel teşkil etmez. Türk Hukuk düzeninin temelini teşkil eden ve kendisinden vazgeçilmeyecek değerlerin ihlal edilmesi halinde kamu düzeninin açıkça ihlal edildiğinden söz edilebilir. Davalı ( kadın ) Türk Hukuku'nun uygulanmadığını yahut yanlış uygulandığını ileri sürerek yabancı mahkeme önünde istinaf yahut temyiz yoluna da başvurmuştur. Bu açıklama karşısında boşanma kararı yönünden 5718 sayılı Yasa'nın 58. maddesinin aradığı şartlar gerçekleşmiştir. Sadece boşanma yönünden tanımaya, boşanmanın mali sonuçlan için yapılan isteğin ise reddine karar verilmesi gerekirken, talebin tümden reddi doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.12.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.
