Kamulaştırma Yoluyla İrtifak Hakkı Tesisi

T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 2010/5-647

K. 2011/37

T. 9.2.2011

• KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİ VE TESCİL DAVASI ( Zemin ve Bina Bedellerinin Toplamı Esas Alınarak Taşınmazın Tamamında Meydana Gelecek Değer Düşüklüğü Oranı İle Taşınmazın Tüm Bedeli Çarpılarak İrtifak Hakkı Karşılığının Tespit Edileceği )

• KAMULAŞTIRMA YOLUYLA İRTİFAK HAKKI TESİSİ ( Kamulaştırma Sebebiyle Taşınmaz Malda Meydana Gelecek Kıymet Düşüklüğünün Kamulaştırma Bedeli Olarak Belirleneceği )

• ÜZERİNDEN ENERJİ NAKİL HATTI GEÇEN TAŞINMAZ ( Zemin ve Bina Bedellerinin Toplamı Esas Alınarak Taşınmazın Tamamında Meydana Gelecek Değer Düşüklüğü Oranı İle Taşınmazın Tüm Bedeli Çarpılarak İrtifak Hakkı Karşılığının Tespit Edileceği )

• İRTİFAK HAKKI ( Kamulaştırma Sebebiyle Taşınmaz Malda Meydana Gelecek Kıymet Düşüklüğünün Kamulaştırma Bedeli Olarak Belirleneceği )

2942/m.4, 11

ÖZET : Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davasında, kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde, bu kamulaştırma sebebiyle taşınmaz malda meydana gelecek kıymet düşüklüğü kamulaştırma bedeli olarak belirlenir. Bu nedenle dava konusu taşınmaz üzerinden enerji nakil hattı geçmesi nedeniyle irtifak hakkı belirlenirken, zemin ve bina bedellerinin toplamı esas alınarak taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranı ile taşınmazın zemin ve bina dahil tüm bedeli çarpılmak suretiyle irtifak hakkı karşılığının tespiti gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki "Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Trabzon Asliye 3.Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 07.07.2009 gün ve 2008/225 E-2009/162 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 01.04.2010 gün ve 2009/19531-2010/5389 sayılı ilamı ile;

( ... Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10.maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.

Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Kapama fındık bahçesi niteliğindeki taşınmaza net fındık geliri esas alınarak değer biçilmesi ve taşınmaz üzerinde bulunan binalar için bayındırlık birim fiyatları esas alınarak ve yıpranma payı da düşülerek değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.

Ancak;

Kamulaştırma Kanununun 4. ve 11. maddeleri uyarınca kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde, bu kamulaştırma sebebiyle taşınmaz malda meydana gelecek kıymet düşüklüğü kamulaştırma bedeli olarak belirlenir. Bu nedenle dava konusu taşınmaz üzerinden enerji nakil hattı geçmesi nedeniyle irtifak hakkı belirlenirken, zemin ve bina bedellerinin toplamı esas alınarak taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranı ile taşınmazın zemin ve bina dahil tüm bedeli çarpılmak suretiyle irtifak hakkı karşılığının tespiti gerekirken, bina bedelleri hesaplama dışı bırakılmak suretiyle az bedele hükmedilmesi,

Doğru görülmemiştir... ),

Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle; irtifak bedeli belirlenirken, irtifaktan etkilenen zemin ve bina bedelleri toplamının esas alınması gerektiği halde; Yerel Mahkemece, enerji nakil hattı tesisi nedeniyle zemin için ayrı bina için ayrı irtifak bedeli hesabı yapan bilirkişi kurulu raporundan, salt irtifaktan etkilenen zemine ilişkin bedel hüküm altına alınmış olup, irtifaktan etkilenen bina bedelinin hesaplamaya dahil edilmemiş olmasına göre; Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde peşin harcın iadesine, 09.02.2011 gününde oyçokluğu ile karar verildi.