Nakliye Hesabına İlişkin Aşırı Düşük Teklif Açıklamasının Belgelenmesi
Danıştay 13. Dairesi’ nin 07.07.2017 tarihli kararı
“Dosyanın incelenmesinden, İhaleyi yapan idare tarafından İsteklilerden aşırı düşük teklif açıklama istenildiği, söz konusu aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesinde DHMİ.01, DHMİ.03, DHMİ.18, DHMİ.19 poz numaraları imalat kalemlerine, açıklama istenen ve istenmeyen analiz girdileri listeleri ile sıralı analiz girdilerine yer verildiği, ihale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda davacı şirketin açıklamalarının uygun bulunmayarak reddedildiği, davacı şirketin bu karara karşı yaptığı idareye şikâyet başvurusunun reddi üzerine 29.12.2016 tarihli dilekçe ile Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu başvurusunda özetle; aşırı düşük teklif açıklamalarının idare tarafından öne sürülen gerekçelerle kabul edilmemesinin mevzuata aykırı ve kamu zararı doğurucu nitelikte olduğu, yapım işlerine ilişkin aşırı düşük sorgulama yöntemlerinin Kamu İhale Genel Tebliği'nde açıklanmış olduğu, anılan Tebliğ’de analiz formatında nakliye girdisi yer alan DHMİ.03 poz numaralı “Her Cins Zemin Kazısı ve Meydan Dışına Atılması” iş kaleminin nakliye hesabında kullanılacak mesafe için tevsik edici bilgi/belge sunulacağına dair bir açıklamanın yer almadığı, isteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler arasında nakliye mesafesine ilişkin belgelerin sayılmadığı, bu kapsamda analizin içinde yer alan, ancak Tebliğ’de sayılmayan girdilere ilişkin istenen belgelerin açıklama isteme yazısında açıkça belirtilmesi gerektiği, böyle bir bilginin yer almaması nedeniyle nakliye mesafesi için en uzun taşıma mesafesi olan 50 km baz alınarak hesaplama yapıldığı, belirlenen bu mesafenin haksız bir avantaj sağlayacak kadar kısa olmadığı, ayrıca 50 km yarıçapında döküm sahasının bulunamayacağı yargısıyla yapılan değerlendirmenin hatalı olduğu, yapmış oldukları araştırmalarda da Antalya Havaalanı’ndan 20 km’lik mesafelerde döküm yerlerinin bulunduğu bilgisini edindikleri, ancak sözleşme aşamasında bunlardan hangisinin uygun olacağı bilinmediğinden ihtiyatlı davranarak en uzak mesafe üzerinden hesap yaptıkları, öngörmüş oldukları mesafeye ilişkin belge sunmamaları sebebiyle açıklamalarının reddedilmesinde hukuki isabet bulunmadığının ileri sürüldüğü ,söz konusu iddiaların incelenmesi neticesinde dava konusu Kurul kararı ile; "İstekli tarafından kazı malzemesi döküm sahasına ilişkin olarak ilgili merciden alınan bilgiye yer verilmediği gibi, söz konusu döküm sahasına ilişkin olarak da somut bir belirleme yapılmadığı, hesaplamada kullanılan mesafelerin varsayım üzerinden belirlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13'üncü maddesi gereği sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden somut bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği, bu bağlamda her ne kadar başvuru sahibi istekli tarafından idarenin belirlediği mesafeden fazla olarak 50 km mesafe öngörülmüş olsa da, özel İdari ve Teknik Şartname ile İnşaat Teknik Şartnamesi düzenlemeleri uyarınca isteklilerce sunulması istenen nakliye hesabına dayanak teşkil eden söz konusu mesafe bilgisine ilişkin belgelerin sunulmamasının Tebliğ’in yukarıda belirtilen maddesine aykırı olduğu" gerekçesiyle itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında DHMİ.03 poz numaralı “Her Cins Zemin Kazısı ve Meydan Dışına Atılması" iş kalemine ilişkin olarak Kaya Grup Depo Antrepo Lojistik Nak. İnş. Taah. Hafr. Turz. Tic. Ltd. Şti.'den alınan 12.08.2016 tarihti fiyat teklifinin sunulduğu ve birimin m3/km teklif edilen birim fiyatın 0.20TL verildiği, anılan fiyat teklifinin üzerinde YMM/SMMM tarafından yazılması gereken ibarenin bulunduğu ve SMMM. Temel Çağlar tarafından kaşelenip imzalandığı, birim fiyat analizinde ise “Not: Hava meydanı dışına kazı nakliyesi için nakliye firmasından 0,20TL/M3/KM teklif birim fiyat alınmıştır. Hava meydanının konumu ve çevresinin arazi yapısı incelendiğinde, mühendislik tecrübemiz ve öngörümüzle, ortalama 20 km mesafede depo sahası bulacağımız anlaşılmaktadır.
Ancak güvende kalınarak depo sahası ortalama 50 km mesafe hesap edilerek aşırı düşük açıklamasını yapmaktayız. Buna göre; Nak02/teklif = 50km x 0,20 TL/M3/Km = 10,00TL/M3 olarak hesap edilmiştir" ifadesine yer verildiği, idarece düzenlenen yaklaşık maliyet hesaplamasında taşıma mesafesinin 30 km olarak belirlendiği görülmüştür.
Teknik Şartname’ nin 10. ve 11. maddelerinden yüklenici tarafından döküm sahasının belirlenmesi için ilgili mercilerden yazılı izin ve onay alınacağı, 12. maddesinde, ihaleyi yapan idarenin isteği hâlinde idarenin uygun göreceği vasıf ve miktardaki kazıdan çıkan malzeme havalimanı sınırları dâhilinde idarece gösterilecek yerde depolanacağı/kullanılacağının yer aldığı, inşaat Teknik Şartnamesi ’nde yer verilen DHMİ.03 poz numaralı iş kalemine ait birim fiyat tarifinden kazı malzemesinin ilgili belediyenin belirleyeceği bir yada birden çok depo alanına taşınarak boşaltılacağı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen uyuşmazlık konusu DHMİ.03 poz numaralı “Her Cins Zemin Kazısı ve Meydan Dışına Atılması" iş kalemine ilişkin olarak idarenin yaklaşık maliyeti hesaplarken taşıma mesafesini 30 km olarak gösterdiği, davacının ise aşırı düşük teklif açıklama yazısında bu mesafeyi 50 km olarak belirttiği, bu mesafenin yaklaşık maliyettekinden yüksek olduğu, ayrıca ihaleye ait Şartnamelerde belirtilen döküm sahasının belirlenmesi için alınacak olan izin ve onay işlemlerinin yüklenici sıfatını haiz kişilerden istenilebileceği, davacının Kamu İhale mevzuatı kapsamında aşırı düşük teklif açıklamasını sunduğu aşamada yüklenici konumunda olmadığı, öte yandan, Şartnamelerde kazı malzemesi döküm sahasının seçenekli olarak bir veya daha çok adette olabileceğinin belirtildiği, hatta özel İdari ve Teknik Şartname' de idarenin göstereceği yere dahi depolanacağı/kullanılacağının yer aldığı, davacı şirketin açıklamasında bu seçenekleri dikkate alarak mesafe hesaplaması yaptığının anlaşıldığı ve Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13. maddesine uygun olarak fiyat teklifinin de sunulduğu dikkate alındığında, davacının aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığına dair verilen ihale komisyonu kararı üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.”
* Yargı mercileri tarafından verilen kararlar yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine ve olayın özelliklerine göre verilen kararlar olup; kararların emsal karar olarak uygulanıp uygulanmayacağı her somut olay özelinde ayrıca değerlendirilmelidir. Kapsamlı değerlendirme ve benzer içtihat örnekleri için ilgili departmanımız ile iletişime geçiniz.
