Rekabet Kurulu Kararının İptali İstemi

T.C.

DANIŞTAY

13. DAİRE

E. 2010/4608

K. 2011/799

T. 28.2.2011

• REKABET KURULU KARARININ İPTALİ İSTEMİ (Dava Konusu Kurul Kararının Kesin ve Yürütülebilir Bir İşlem Olmadığı - Biletix'e Bir Yıldan Uzun Süreli Münhasırlık Sağlayan Hükümlerin Kaldırılması Amacıyla Sözleşmelerde Değişiklik Yapılması Konusunda Uyarılmasına ve Bilgilendirilmesine Yönelik Bir İşlem Olduğu)

• KURUL KARARI (Kesin ve Yürütülebilir Bir İşlem Olmadığı - Biletix'e Bir Yıldan Uzun Süreli Münhasırlık Sağlayan Hükümlerin Kaldırılması Amacıyla Sözleşmelerde Değişiklik Yapılması Konusunda Uyarılmasına ve Bilgilendirilmesine Yönelik Bir İşlem Olduğu)

• MÜNHASIRLIK YETKİSİ (Biletix’in Futbol Kulüpleri İle İmzaladığı İnceleme Konusu Sözleşmeler Bir Yıldan Uzun Süreli Münhasırlık Sağlayan Hükümlerin Kaldırılması Amacıyla Sözleşmelerde Değişiklik Yapılması Konusunda Uyarılmasına ve Bilgilendirilmesine Yönelik Bir İşlem Olduğu)

ÖZET : Dava konusu Kurul kararının, kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı, buna karşılık takdiri Biletix'e ait olmak üzere, Biletix’in, futbol kulüpleri ile imzaladığı inceleme konusu sözleşmelerdeki, 4054 sayılı Kanunun 4. maddesine aykırı görülen, Biletix'e bir yıldan uzun süreli münhasırlık sağlayan hükümlerin kaldırılması amacıyla, sözleşmelerde değişiklik yapılması konusunda uyarılmasına ve bilgilendirilmesine yönelik bir işlem olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda; 2577 sayılı Kanunda yer alan yasal düzenleme karşısında, idari davaya konu edilebilecek nitelikleri taşımayan dava konusu Kurul kararının iptali isteminin esasının incelenmesi olanağı bulunmamaktadır.

İstemin Özeti : Türkiye Futbol Federasyonuna bağlı olarak Türkiye Futbol Süperligi'nde oynanan maçların biletlerinin satışının sadece Biletix'in internet sitesi üzerinden yapıldığı ve bu satışlardan yüksek oranlarda hizmet bedellerinin tahsil edildiği; ayrıca internet dışındaki dağıtım kanalları aracılığıyla yapılan satışlarda yaşanan sorunların tüketici mağduriyetine yol açtığı belirtilerek yapılan şikayet hakkında tesis edilen 05.08.2010 tarih ve 10-52/1056-390 sayılı Rekabet Kurulu kararının, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Betül Özyiğit'in Düşüncesi: Biletix ile futbol kulüpleri arasında akdedilen ve bilet satışlarına aracılık hizmetlerinin alımını düzenleyen sözleşmelerin Biletix'e bir yıldan uzun süreli münhasırlık sağlayan hükümlerinin, 4054 sayılı Kanunun 4. maddesine aykırı oldukları; bununla birlikte süresi bir yılı aşan münhasırlıkların 2010-2011 sezonunu takiben ortadan kaldırılmaları amacıyla sözleşmelerin karşı tarafına sezon bitimine belirli bir süre kala ihbarda bulunmak kaydı ile cezai şart uygulanmaksızın sözleşmeden çıkma imkanı tanınması halinde, muhtemel zararın ve yürütülecek idari süreçler sonunda elde edilecek faydanın kısıtlı olması dikkate alınarak, 4054 sayılı Kanunun 41. maddesi çerçevesinde, bu aşamada soruşturma açılmasına gerek bulunmadığına yönelik bir işlem olup, 9. maddenin dördüncü fıkrasında öngörülen geçici tedbir niteliği de bulunmamaktadır.

Bu duruma göre 2577 sayılı Kanunda yer alan yasal düzenleme karşısında, idari davaya konu edilebilecek nitelikleri taşımayan, Kanunun 55. maddesi uyarınca da Danıştay'da dava konusu edilebilecek Kurul kararları arasında sayılmayan dava konusu Kurul kararının iptali isteminin esasının incelenmesi olanağı bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenle, 2577 sayılı Kanunun 15-1/b maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, 2577 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hakiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, Rekabet Kurulu'nun 05.08.2010 tarih ve 10-52/1056-390 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde, idari dava türleri sayılmış ve iptal davaları, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmış; Kanun'un dava dilekçeleri üzerine yapılacak ilk incelemeyi düzenleyen 14. maddesinin 3/d bendinde ise, dava dilekçesinin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden de inceleneceği hükme bağlanmıştır.

Bilindiği gibi, idari işlemlerin idari davaya konu olabilmeleri için, kesin ve yürütülebilir olma niteliklerini birlikte taşımaları gerekmektedir. Başka bir anlatımla, işlemin yürütülebilir duruma gelmesi, mevzuatta öngörülen unsurları taşıması ve uygulamaya konulmaya hazır bulunması iptal davası için zorunlu koşullardan birisidir. Ön işlemler ise, kesin ve yürütülmesi zorunlu işlemlerin ortaya çıkarılmasına yönelik hazırlık işlemleridir ve tek başına kişiler üzerinde hukuksal etki yaratmazlar. Bu nedenle iptal davasına konu edilemezler.

Bu itibarla, Rekabet Kurulu'nun dava konusu 05.08.2010 tarih ve 10-52/1056-390 sayılı kararının, yukarıda özellikleri belirtilen idari işlem çerçevesi içinde değerlendirilmesinin yapılması, idari davaya konu olabilme niteliğinin irdelenmesi gerekmektedir.

4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 27. maddesinin (a) bendinde, bu Kanun'da yasaklanan faaliyetler ve hukuki işlemler hakkında, başvuru üzerine veya re'sen inceleme, araştırma ve soruşturma yapmak; bu Kanun'da düzenlenen hükümlerin ihlal edildiğinin tespit edilmesi üzerine, bu ihlallere son verilmesi için gerekli tedbirleri alıp bundan sorumlu olanlara idari para cezaları uygulamak Rekabet Kurulu'nun görevleri arasında sayılmış; 40. maddesinde, Kurul'un, re'sen veya kendisine intikal eden başvurular üzerine doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için önaraştırma yapılmasına karar vereceği belirtildikten sonra 41. maddesinde, önaraştırma raporunun Kurul'a teslimini takip eden 10 gün içinde, Kurul'un elde edilmiş olan bilgileri değerlendirerek karar vermek üzere toplanacağı ve soruşturma açılmasına veya açılmamasına karar vereceği düzenlenmiştir.

Diğer yandan, 4054 sayılı Kanun'un Kurul kararlarına karşı yargı yolunu düzenleyen 55. maddesinde ise, Kurul'un nihai kararlarına, tedbir kararlarına ve idari para cezalarına ilişkin kararlarına karşı açılacak iptal davalarının ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görüleceği hükme bağlanmıştır.

Dava dosyasının incelenmesinden; Türkiye Futbol Federasyonu’na bağlı olarak Türkiye Futbol Süperligi'nde oynanan maçların biletlerinin satışının sadece Biletix'in internet sitesi üzerinden yapıldığı ve bu satışlardan yüksek oranlarda hizmet bedellerinin tahsil edildiği; ayrıca internet dışındaki dağıtım kanalları aracılığıyla yapılan satışlarda yaşanan sorunların tüketici mağduriyetine yol açtığı belirtilerek yapılan şikayet üzerine Rekabet Kurulu tarafından tesis edilen dava konusu karar ile; Biletix ile futbol kulüpleri arasında akdedilen ve bilet satışlarına aracılık hizmetlerinin alımını düzenleyen sözleşmelerin Biletix'e bir yıldan uzun süreli münhasırlık sağlayan hükümleri 4054 sayılı Kanunun 4. maddesine aykırı bulunmakla birlikte, süresi bir yılı aşan münhasırlıkların 2010-2011 sezonunu takiben ortadan kaldırılmaları amacıyla sözleşmelerin karşı tarafına sezon bitimine belirli bir süre kala ihbarda bulunmak kaydı ile cezai şart uygulanmaksızın sözleşmeden çıkma imkanı tanınması halinde, muhtemel zararın ve yürütülecek idari süreçler sonunda elde edilecek faydanın kısıtlı olması dikkate alınarak, 4054 sayılı Kanunun 41. maddesi çerçevesinde bu aşamada soruşturma açılmasına gerek bulunmadığına, bu çerçevede, kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde yukarıda öngörülen değişikliğin yapılarak Rekabet Kurumu'na tevsik edilmesi gerektiğinin, aksi takdirde haklarında 4054 sayılı Kanun çerçevesinde işlem başlatılacağının aynı Kanun'un 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca adı geçen teşebbüse bildirilmesi için Başkanlığın görevlendirilmesinin yerinde olacağına karar verildiği, davacı Biletix Bilet Dağıtım ve Ticaret A.Ş. tarafından da sözü edilen Kurul kararının iptali istemiyle bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

4054 sayılı Kanunun 9. maddesinin birinci fıkrasında, Kurul'un, ihbar, şikayet yada Bakanlığın talebi üzerine veya re'sen bu Kanun'un 4., 6. ve 7. maddelerinin ihlal edildiğinin tespiti halinde, ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerine bu Kanun'un Dördüncü kısmında belirtilen hükümler çerçevesinde, rekabetin tesisi ve ihlalden önceki durumun korunması için yerine getirilmesi ya da kaçınılması gereken davranışları kapsayan bir kararı bildireceği; üçüncü fıkrasında, Kurul'un, birinci fıkraya göre bir karar almadan önce ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerine ihlale ne şekilde son vereceklerine ilişkin görüşlerini yazılı olarak bildireceği; dördüncü fıkrasında ise, Kurul'un, nihai karara kadar ciddi ve telafi olunamayacak zararların ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğu durumlarda, ihlalden önceki durumu koruyucu nitelikte ve nihai kararın kapsamını aşmayacak şekilde geçici tedbirler alabileceği hükme bağlanmıştır.

Dava konusu Rekabet Kurulu kararı; 4054 sayılı Kanunun 9. maddesinin 3. fıkrası uyarınca tesis edilen, Biletix ile futbol kulüpleri arasında akdedilen, Biletix'e bir yıldan uzun süreli münhasırlık sağlayan ve bilet satışlarına aracılık hizmetlerinin alımını düzenleyen sözleşmelerin, 2010-2011 sezonunu takiben ortadan kaldırılmaları amacıyla, sözleşmelerde karşı tarafa sezon bitimine belirli bir süre kala ihbarda bulunmak kaydı ile cezai şart uygulanmaksızın sözleşmeden çıkma imkanı tanınması şeklinde değişiklik yapılması konusunda görüş bildiren, aksi takdirde haklarında 4054 sayılı Kanun çerçevesinde işlem başlatılacağı konusunda uyaran bir işlem olup, işlemde 9. maddenin dördüncü fıkrasında öngörülen geçici tedbir niteliği de bulunmamaktadır.

İdari işlemlerin yukarıda belirtilen niteliği ve dava konusu işlemin içeriği birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu Kurul kararının, kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı, buna karşılık takdiri Biletix'e ait olmak üzere, Biletix’in, futbol kulüpleri ile imzaladığı inceleme konusu sözleşmelerdeki, 4054 sayılı Kanunun 4. maddesine aykırı görülen, Biletix'e bir yıldan uzun süreli münhasırlık sağlayan hükümlerin kaldırılması amacıyla, sözleşmelerde değişiklik yapılması konusunda uyarılmasına ve bilgilendirilmesine yönelik bir işlem olduğu anlaşılmaktadır.

Bu durumda; 2577 sayılı Kanunda yer alan yasal düzenleme karşısında, idari davaya konu edilebilecek nitelikleri taşımayan dava konusu Kurul kararının iptali isteminin esasının incelenmesi olanağı bulunmamaktadır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; 2577 sayılı Kanun'un 15-1/b maddesi uyarınca davanın incelenmeksizin reddine, aşağıda dökümü yapılan 120,90-TL yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 1.100-TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, 28.02.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.